De Jan van Heelulaan is een zijlaan van de Esmoreitlaan en bevindt zich in de wijk waar drie kroniekschrijvers uit de 13de, begin 14de eeuw hun straatnaam kregen: Jan van Heelu, Lodewijk van Velthem en Melis Stoke.
Over Jan Van Heelu alias Jan van Leeuwe weten we bitter weinig. Volgens een onbewezen hypothese zou hij lekenbroeder geweest zijn in een Brabantse klooster.
Eind 13de eeuw schreef Van Heelu een uitvoerige Yeeste van den slag van Woeringen (die plaatsvond in 1288) waardoor zijn naam is blijven voortleven. In een bijna negenduizend regels tellende rijmkroniek annex ridderroman beschrijft Van Heelu in twee delen het levensverhaal en de krijgsverrichtingen van hertog Jan van Brabant die bij Woeringen de graaf van Gelre (Gelderland) versloeg en zo het toenmalige hertogdom Limburg aan zijn grondgebied kon toevoegen.
Het viel niet mee om in Heelu’s Slag bij Woeringen een passend citaat te vinden. Zijn tekst bevat nagenoeg geen gebalde uitspraken. Het gaat meestal om martiale passages, en dit heeft alles te maken met het propagandistische en narratieve karakter van deze tekst.
Enkele voorbeelden: Even heilig is het roofburchten af te breken als te strijden om het Heilig Graf (vs. 4410-12). Denk aan uw dappere voorvaders, die men nooit zag wijken of wegvluchten van hun heer (4700-4703). Vooruit! Laten we het gevecht beginnen! Vervloekt wie bang is (vs.4832-33). Of men nu arm of rijk is, wie van Brabant was en de titel van ridder had, die droeg hem zonder blaam (vs.8554-56).
Professor Dr. Frank Willaert (UA), specialist in de Middelnederlandse literatuur, hielp ons bij de zoektocht. Uiteindelijk viel de keuze op een wijsheid die we ook al in het Gloriant-citaat aantreffen: Beroem je op niets want eer haal je er niet van, eigendunk wordt nooit geprezen.
Bij Van Heelu klinkt het zo: “Dus sietmen beroemelike tale Selden vergaen met eeren wale” (vs. 6011-12).
Zo ziet men opschepperij
maar zelden eervol eindigen
Geschreven door Hugo De Ridder
LOCATIE
Jan van Heelulaan 34,
ingang parkje
MATERIAAL
Arduin
BEKENDE ANTWERPENAAR
Kamal Kharmach
Komiek en tv-figuur
Benieuwd?
Lees de tekst van Kamal Kharmach
in het boek ‘Citaat op Straat’.
