Droom die werkelijkheid wordt, vervloeit als water tussen vingers

Standbeeld van Willem Elsschot op het Mechelseplein in Antwerpen
Standbeeld Willem Elsschot, Mechelseplein Antwerpen – Foto: Jonathan Ramael

Het citaat

De Willem Elsschotstraat is een van de belangrijkste straten in de Europarkwijk op Linkeroever. Ze loopt parallel met de Halewijnlaan. De openbare bibliotheek is er gevestigd.

Willem Elsschot, pseudoniem van Alfons De Ridder (1882-1960) was zoon van een bakker op de De Keyserlei. Hij studeerde aan de Antwerpse Handelshogeschool en behaalde het licentiaat in de handels- en consulaire wetenschappen. Hij nam actief aan het studentenleven deel en componeerde verschillende studentenliederen. Na zijn studies werkte hij eerst op kantoren te Parijs, Rotterdam en Brussel, tot hij zich in 1914 vestigde te Antwerpen. Na de eerste wereldoorlog startte hij een reclamebureau, dat hij leidde tot aan zijn dood.

In Parijs en Rotterdam schreef hij al gedichten. Zijn eerste roman verschijnt in 1913: Villa des Roses, een semi-autobiografisch verhaal over zijn verblijf in een familiepension in Parijs. Ook in zijn latere werken “Lijmen” (1924), “Kaas” (1933), “Tsjip” (1934), “Het been” (1938), “De leeuwentemmer” (1940), “Het tankschip” (1942), “Het dwaallicht” (1946), voert Elsschot een soort alter ego ten tonele, waarvan hij de lotgevallen beschrijft met een niet aflatend cynisme, soms op het groteske af.

Het oeuvre van Elsschot, alhoewel niet omvangrijk, is een monument in de Nederlandstalige literatuur. Zijn pseudoniem  werd gekozen naar de toen nog woeste streek gelegen tussen Herselt en Veerle bekend als de “Elsschot”. De schrijver kreeg postuum de Staatsprijs voor literatuur.

Verscheidene van zijn boeken werden verfilmd en op tv vertoond. Figuren als de superieure, maar louche Boorman en de zwakke, bekrompen pantoffelheld Laarmans zijn vaak geïmiteerde types geworden.

Er bestaat een zeer actief en succesrijk Willem Elsschotgenootschap.

Het meest voor de hand liggende citaat zou geweest zijn ‘Tussen droom en daad staan wetten in de weg en praktische bezwaren’  uit het cynische gedicht Het huwelijk waarin de dichter overweegt zijn ouder wordende vrouw dood te slaan en het huis in brand te steken. Deze tekst stond echter al op een gevel van een appartementsgebouw.

Een droom die werkelijkheid wordt
vervloeit als water tussen de vingers

Geschreven door Hugo De Ridder

Informatie

UIT

LOCATIE
Willem Elsschotstraat, ingang bibliotheek Elsschot

ZONE
HALEWIJN

MATERIAAL
Brons

GEPLAATST
2007

Boek

BEKENDE ANTWERPENAAR
Maria Van Dam
Hoofdpersonage uit Elsschots novelle
‘Het dwaallicht’ (1946)

Benieuwd?
Lees de fictieve tekst van personage
‘Maria Van Dam’
in het boek ‘Citaat op Straat’.

Het boek Citaat op Straat