Een vos verliest wel zijn haren, maar niet zijn streken

De mannen van Discobaar A Moeder - dj-duo - over het citaat van Aernout en Willem
Discobaar A Moeder – Foto: Jonathan Ramael

Het citaat

De Aernout en Willemlaan, in het  noordelijk gedeelte van Linkeroever, ligt ingesloten door de chroniqueurs Van Heelu en Van Velthem en de dichter Jan van Brabant, die allemaal hun straatnamen kregen in 1962, toen de straatnamencommissie bezig was aan een herwaardering van onze middeleeuwse geschriften.

Over het leven van beide auteurs is weinig bekend. Omstreeks 1375 zouden de schrijvers Willem en Aernout een vrije bewerking hebben gemaakt van het oorspronkelijk uit het Frans stammende dierenepos, onder de titel ‘Van den vos Reinaerde, seer playsant en lustig om te lesen‘. Hun Nederlandstalige versie gold als een hoogtepunt uit de Middelnederlandse literatuur.

Dat Willem en Aernout de Reinaart schreven wordt nu algemeen aangenomen omdat de eerste zich (in dichtvorm, zoals toen gebruikelijk was) al in de eerste regel bekendmaakt als ‘Willem’ en even verderop naar ene ‘Aernout’ verwijst als co-auteur. Volgens auteur Luc Wenseleers waren hun volledige namen Aernout van Elamre en Willem het Priorkijn, allebei medestichters van de Baudelo-abdij in Klein Sinaai, tussen Stekene en Moerbeke. Trouwens in die omgeving speelden de streken van Reinaart zich af. Talrijke wandelwegen, afbeeldingen, zitbanken met citaten en herdenkingsplaatsen herinneren in dat land van Waas aan het vossenepos.

Reinaart kreeg in 1974 een straat op Linkeroever (zie 46). Het verhaal van de sluwe en geslepen vos Reinaart is niet zo onschuldig als het lijkt. Het is een satire op de middeleeuwse samenleving waarin niet alleen de verschillende standen (de boeren, de adel en de geestelijkheid) op de hak worden genomen, maar ook de literatuur zelf. De auteurs hanteren het suggestieve en dubbelzinnige taalgebruik met verve. Zo parodiëren zij de toen erg populaire hoofse ridderverhalen door de dieren even formeel en beleefd te laten spreken zodat ze elkaar zelfs tijdens de grootste ruzies nog ‘Heere’ noemen.

Het verhaal is nog altijd geliefd omdat de vos weliswaar schurkachtig en gemeen is maar toch ook zo slim en slinks dat hij zich keer op keer uit netelige situaties weet te redden. Het wordt nog vaak als toneelstuk opgevoerd en ook jongeren maken er veelvuldig kennis mee in boek, stripverhaal, film of smartphone.

Geschreven door Hugo De Ridder

Informatie

UIT

LOCATIE
Aernout en Willemlaan 37

MATERIAAL
Arduin

GEPLAATST
2017

Boek

BEKENDE ANTWERPENAAR
Discobaar A Moeder
Antwerps dj-duo

Benieuwd?
Lees de tekst van Discobaar A Moeder
in het boek ‘Citaat op Straat’.

Het boek Citaat op Straat